Ngủ dậy bị sưng môi là một tình trạng khá phổ biến nhưng lại có thể là dấu hiệu cảnh báo cho nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Tình trạng này thường mang tính chất mãn tính, tái phát nhiều lần, có thể gây tổn thương môi, mất thẩm mỹ. Việc hiểu rõ nguyên nhân cụ thể gây ra tình trạng này là cách tốt nhất để có biện pháp xử lý phù hợp.
Ngủ dậy bị sưng môi là bệnh gì?
Sưng môi là hiện tượng phổ biến, có thể xảy ra ở mọi đối tượng như trẻ em, người lớn, phụ nữ mang thai… Tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể mà tình trạng này có thể kéo dài từ vài giây đến vài ngày, hoặc cũng có thể tái phát theo chu kỳ.
Ngủ dậy bị sưng môiHiện tượng bị sưng môi có thể là dấu hiệu nguy hiểm và cần được chăm sóc y tế
Sưng môi có thể là biểu hiện của Hội chứng Melkersson-Rosenthal (viêm môi mạn tính). Bệnh này phát triển ở trẻ em và kéo dài đến khi trưởng thành, trở thành tình trạng mãn tính. Môi trên có thể trở nên khô cứng, chuyển màu nâu đen, rạn nứt và đau đớn, đồng thời có thể xuất hiện sưng môi và sốt. Đây là hội chứng mãn tính, có thể liên quan đến di truyền.
Hiện tại không có biện pháp điều trị dứt điểm, tuy nhiên hội chứng này thường không gây ra các biến chứng nghiêm trọng. Mặc dù đôi khi tình trạng này có thể là dấu hiệu của bệnh lý nguy hiểm, nhưng trong hầu hết các trường hợp nguyên nhân có thể được xác định và xử lý một cách dễ dàng.
1. Môi sưng do phản ứng dị ứng
Dị ứng thời tiết, thực phẩm, thuốc hay các phản ứng với vật thể lạ, côn trùng cũng có thể dẫn đến hiện tượng ngủ dậy bị sưng môi. Các tác nhân này khá phổ biến và thường kèm theo một số triệu chứng khác như:
- Cảm giác nóng rát trong miệng
- Ngứa xung quanh môi hoặc bên trong miệng
- Phát ban hoặc nổi mề đay mạnh ngứa
Sưng môiDị ứng thực phẩm có thể khiến ngủ dậy bị sưng môi
Dị ứng thuốc, đặc biệt là kháng sinh, có thể gây sưng môi khi ngủ dậy. Các phản ứng nhẹ bao gồm phát ban và ngứa. Trong các trường hợp nặng, có thể gặp sưng kèm theo nổi mề đay, ho, thở khò khè và phù mạch. Đây là dấu hiệu nghiêm trọng cần được chăm sóc y tế.
2. Mụn đày vô căn
Mụn đày vô căn là một dạng dị ứng cơ địa khó xác định được nguyên nhân. Bệnh có tính chất phức tạp hơn mụn đày thông thường, việc chẩn đoán và điều trị gặp khó khăn khi không xác định được căn nguyên để loại bỏ.
Trường hợp không được điều trị hiệu quả, mụn đày vô căn dễ tái phát dai dẳng, dẫn đến các biến chứng viêm da, bội nhiễm, phù mạch và sốc phản vệ. Mụn đày sưng môi thường được chữa trị hiệu quả bằng giải pháp nâng cao thể trạng, tăng cường chức năng giải độc gan, thận…
3. Viêm hoặc nhiễm trùng da
Hiện tượng ngủ dậy bị sưng môi có thể là do mụn nhọt hoặc mụn nang ở gần môi gây ra. Mụn nang là loại mụn nghiêm trọng nhất có thể dẫn đến các tổn thương da như nhiễm trùng hoặc để lại sẹo.
Nhiễm trùng Herpes xung quanh môi có thể gây sưng môi khi ngủ dậy. Virus phát triển và gây ra các triệu chứng qua đêm khi bạn ngủ. Ngoài ra, viêm mô tế bào cũng có thể xuất hiện ở môi và gây sưng mưng.
Viêm hoặc nhiễm trùng daMụn nhọt có thể gây ra tình trạng ngủ dậy bị sưng môi
4. Vấn đề về hệ thần kinh và cơ mặt
Một số vấn đề có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh và cơ mặt khi bạn ngủ. Điều này dẫn đến hiện tượng ngủ dậy bị sưng môi hoặc các triệu chứng tương tự khác.
Nhạc sĩ chơi kèn hoặc người chơi nhạc cụ phụ thuộc vào hệ hô hấp có thể bị sưng môi khi chơi nhạc cụ. Điều này làm các mô tế bào ở môi bị cẳng thẳng, tổn thương và có thể dẫn đến sưng môi khi cơ thể nghỉ ngơi.
Trong trường hợp này, bạn chỉ cần cho thời gian để các tế bào ở môi hồi phục. Hạn chế áp lực lên môi bằng cách tránh chơi nhạc cụ hoặc các động tác gây áp lực. Nếu sưng môi kéo dài hơn 24 giờ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để chẩn đoán và điều trị kịp thời.
5. Vấn đề nha khoa
Các vấn đề nha khoa và thẩm mỹ nha khoa như niềng răng có thể gây sưng môi khi ngủ dậy. Sâu răng, nhiễm trùng nướu, móm răng số 8 (răng khôn)… cũng có thể dẫn đến tình trạng này. Nên tìm đến bác sĩ nha khoa để có biện pháp xử lý lý đúng đắn.
6. Chấn thương
Chấn thương trên môi khi ngủ cũng có thể dẫn đến việc ngủ dậy bị sưng môi hoặc môi dưới. Các dạng tổn thương này thường là va chạm, cấn, rách, trầy xước hoặc bầm tím trên môi do tác động ngoại lực.
Đây là tình trạng sưng môi tạm thời và có thể tự khỏi mà không cần điều trị y tế. Tuy nhiên quan trọng là bạn cần tránh các tác động lên môi hoặc để nhiễm trùng trong thời gian này.
Chấn thương gây sưng môiTình trạng sưng môi cũng xảy ra do các chấn thương tại khu vực này
7. Nguyên nhân khác
Ngoài các nguyên nhân kể trên, hiện tượng sưng môi có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng hơn, bao gồm:
- Ung thư môi, mặc dù không phổ biến nhưng cũng có thể gây sưng môi. Tuy nhiên, ung thư môi thường gây sưng môi dưới và đau bên trong khoang miệng. Rất hiếm khi xảy ra ở môi trên.
- U nang ở môi trên cũng có thể gây ra hiện tượng ngủ dậy bị sưng. Điều này thường xuất hiện ở một bên môi gây sưng to, đau đớn và có thể có mủ.
- Dấu hiệu đột quỵ cũng bao gồm sưng môi khi ngủ kèm theo chảy nước dãi hoặc gặp khó khăn khi nói chuyện.
Đến bệnh viện ngay khi nhận thấy các dấu hiệu bệnh nguy hiểm, gọi cấp cứu nếu nhận thấy các dấu hiệu đột quỵ.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Đôi khi hiện tượng ngủ dậy bị sưng môi có thể cần chăm sóc y tế ngay lập tức. Đến bệnh viện ngay khi:
- Sưng môi kèm các triệu chứng như khó thở, thở khò khè, sưng miệng, lưỡi hoặc họng.
- Mụn nang gây đau nhức, co giật cơ mặt, gây khó khăn khi mở miệng hoặc không thể ăn uống.
- Sưng môi kéo dài hơn 24 giờ mà không có dấu hiệu thuyên giảm.
Nếu các dấu hiệu trở nên nghiêm trọng hoặc xuất hiện tình trạng sốc phản vệ, hãy gọi cho cấp cứu ngay để tránh tình trạng xấu nhất.
Cách làm hết sưng môi khi ngủ dậy bạn nên biết
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây sưng môi mà có cách xử lý khác nhau. Trong các trường hợp nhẹ, việc điều trị có thể được thực hiện tại nhà mà không cần đến bệnh viện. Tuy nhiên, đôi khi hiện tượng ngủ dậy bị sưng môi có thể cần được điều trị y tế thậm chí là phẫu thuật.
1. Cách trị sưng môi tại nhà
Đối với trường hợp ngủ dậy bị sưng môi không rõ nguyên nhân và không có dấu hiệu nguy hiểm, bạn có thể tự điều trị tại nhà bằng các phương pháp sau:
- Chườm lạnh với viên đá bọc trong vải để giảm viêm, sưng và đau. Nhớ không chườm đá trực tiếp lên môi để tránh tổn thương.
- Sử dụng túi trà lạnh hoặc thoa trà xanh lên môi để giảm sưng. Đảm bảo làm lạnh túi trà hoặc nước trước khi áp dụng để tránh tổn thương.
- Thoa mật ong lên môi để kháng khuẩn và làm lành tổn thương tự nhiên. Rửa sạch môi trước khi thoa và để yên trong 10 – 15 phút. Thực hiện nhiều lần trong ngày để đạt hiệu quả tốt nhất.
Cách trị sưng môi tại nhàCó thể dùng biện pháp chườm lạnh tại nhà khi ngủ dậy bị sưng môi
Ngoài ra, bạn nên thường xuyên dưỡng ẩm cho môi để hạn chế tình trạng khô hoặc nứt nẻ. Thoa kem chống nắng cho môi cũng là điều cần thiết để tránh cháy nắng và các dạng tổn thương môi khác.
Tuy nhiên, các phương pháp này chỉ giúp giảm nhẹ tình trạng sưng môi tại thời điểm đó. Vấn đề sưng môi khi ngủ dậy có thể tái phát, thậm chí nghiêm trọng hơn khi gặp điều kiện thuận lợi, đặc biệt là khi bị sưng môi do các bệnh lý bên trong cơ thể.
Chỉ chữa bên ngoài thường không hiệu quả và có thể gây nguy hiểm viêm nhiễm, tổn thương và bội nhiễm môi.
2. Chữa sưng môi bằng thuốc Tây y
Đối với trường hợp sưng môi nghiêm trọng hơn, cần đến bệnh viện hoặc gặp bác sĩ chuyên môn để được điều trị hợp lý. Bác sĩ có thể chỉ định:
- Thuốc chống viêm không Steroid như Ibuprofen hoặc Corticosteroid để giảm sưng và tụ máu.
- Thuốc kháng Histamine cho dị ứng, giảm ngứa và cảm giác nóng rát ở môi.
- Thuốc kháng virus hoặc kháng khuẩn cho trường hợp nghi ngờ nhiễm trùng da.
- Trường hợp rối loạn thần kinh hoặc vấn đề về cơ mặt có thể cần điều trị xâm lấn hơn, có thể sử dụng thuốc giãn cơ như Gablofen.
- Nếu nghi ngờ ung thư môi, cần điều trị bằng phương pháp đặc trị hoặc phẫu thuật.
Khi điều trị bằng các loại thuốc Tây y, người bệnh cần sử dụng thận trọng và tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ để phòng tránh nguy cơ tác dụng phụ nguy hiểm có thể xảy ra. Đặc biệt là các loại thuốc chữa Steroid và Corticoid có thể gây hại cho da, tăng nguy cơ bội nhiễm, kháng thuốc…
Nên tìm hiểu nguyên nhân và điều trị kịp thời sẽ giúp bạn giảm thiểu tình trạng khó chịu này.
