Nhiều người trong chúng ta đôi khi không thể ngủ được, nhưng những người thường xuyên gặp khó khăn trong giấc ngủ có thể mắc phải một rối loạn giấc ngủ.
Rối loạn giấc ngủ là vấn đề phổ biến tại Việt Nam. Theo một số khảo sát, chứng mất ngủ ảnh hưởng đến khoảng một phần ba dân số trưởng thành.
Người lớn thường cần từ 7 đến 9 giờ ngủ mỗi đêm, mặc dù một số người có thể hoạt động tốt với ít hơn. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc thiếu ngủ kéo dài có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tâm thần của chúng ta.
Rối loạn giấc ngủ là gì?
Rối loạn giấc ngủ đề cập đến những vấn đề liên quan đến chu kỳ ngủ-thức bình thường. Nó có thể biểu hiện dưới hình thức chất lượng giấc ngủ kém hoặc thời gian ngủ không đủ, hoặc khả năng hoạt động bình thường trong suốt cả ngày. Rối loạn giấc ngủ thường liên quan đến các tình trạng sức khỏe khác hoặc các vấn đề về sức khỏe tâm thần như lo âu và trầm cảm.
Các triệu chứng của rối loạn giấc ngủ là gì?
Một rối loạn giấc ngủ thường được đặc trưng bởi các dấu hiệu sau:
- Khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ và duy trì giấc ngủ
- Có những khoảng thời gian dài trong đêm không ngủ
- Ngủ dậy sớm hoặc gặp vấn đề với chu kỳ ngủ-thức
- Hành vi bất thường khi ngủ như đi bộ trong khi ngủ
- Khó khăn trong việc tỉnh dậy
- Cảm thấy mệt mỏi suốt cả ngày nhưng không thể ngủ được vào ban đêm
Các loại rối loạn giấc ngủ
Dưới đây là danh sách năm kiểu rối loạn giấc ngủ phổ biến:
1) Mất ngủ
Mất ngủ là tình trạng khó ngủ hoặc giữ giấc ngủ trong suốt đêm. Người mắc chứng mất ngủ thường không cảm thấy thoải mái vào buổi sáng. Đây là một vấn đề phổ biến và có thể ảnh hưởng đến mọi người một cách tình cờ hoặc thường xuyên. Mất ngủ kéo dài có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn.
Nguyên nhân gây mất ngủ
Mất ngủ có thể bị kích thích bởi các yếu tố sau:
- Chênh lệch múi giờ
- Làm việc theo ca đêm
- Các vấn đề sức khỏe tâm thần
- Các tình trạng sức khỏe như đau mãn tính
- Thay đổi hormon (các triệu chứng trước khi hành kinh)
- Căng thẳng và lo âu
- Thuốc tác dụng
- Caffeine và rượu
Mất Ngủ
2) Ngưng thở khi ngủ và ngáy
Ngáy xảy ra khi cổ họng thư giãn và đóng một phần đường thở, gây ra âm thanh rung khi người đó thở. Điều này có thể rất ồn ào và có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ của cả người ngáy và người chung giường với họ.
Ngưng thở khi ngủ tắc nghẽn (OSA) nghiêm trọng hơn, gây ra việc ngưng thở không đều có thể kéo dài đến 10 giây, dẫn đến tình trạng thiếu oxy trong máu và rất xấu cho giấc ngủ. Nếu bạn nghi ngờ mình có triệu chứng ngưng thở khi ngủ, hãy tìm kiếm lời khuyên y tế khẩn cấp.
Nguyên nhân gây ngáy và ngưng thở khi ngủ
- Nghẹt mũi
- Béo phì
- Tư thế ngủ – đặc biệt là nằm ngửa
- Rượu
- Cấu trúc đầu và cổ
- Lão hóa
- Suy giáp
3) Chứng ngủ rũ
Chứng ngủ rũ đề cập đến tình trạng xảy ra khi người bệnh có một chu kỳ ngủ-thức bị đảo ngược, khiến họ cảm thấy buồn ngủ vào ban ngày hoặc ngủ đột ngột vào những thời điểm không thích hợp. Có hai loại của tình trạng này.
Các loại và nguyên nhân gây chứng ngủ rũ
- Loại 1 liên quan đến lượng hypocretin thấp trong não và tình trạng mất cơ đột ngột khi gặp phải cảm xúc mạnh như sốc hoặc bất ngờ.
- Loại 2 liên quan đến tình trạng liệt khi ngủ, có nghĩa là một người không thể di chuyển hoặc nói khi vừa tỉnh dậy nhưng vẫn hoàn toàn tỉnh táo, và ảo giác hypnagogic – những giấc mơ, thường là đáng sợ, xảy ra khi một người đang trong quá trình ngủ.
4) Parasomnia
Parasomnia đề cập đến các hành vi bất thường trong khi ngủ, như đi bộ hoặc nói khi ngủ, hoặc gặp ác mộng và các cơn hoảng sợ vào ban đêm, thường xảy ra trong các giai đoạn ngủ cụ thể giữa ngủ và thức. Điều này bao gồm tiểu dầm, rối loạn ăn uống liên quan đến giấc ngủ và hành vi tình dục.
Nguyên nhân gây parasomnia
- Căng thẳng và lo âu
- Rối loạn stress sau chấn thương (PTSD)
- Các tình trạng thần kinh như Parkinson và sa sút trí tuệ
- Các rối loạn giấc ngủ khác
- Một số loại thuốc
- Trầm cảm
5) Hội chứng chân không yên
Hội chứng chân không yên (RLS) thường gặp hơn ở phụ nữ và triệu chứng có thể trở nên tồi tệ hơn theo tuổi tác. Nó có thể thể hiện qua cảm giác đau nhức, nóng rát, tê, ngứa ngáy hoặc sự thôi thúc không thể kiềm chế để di chuyển chân, và có thể xảy ra vào buổi tối, khi một người đang chìm vào giấc ngủ hoặc trong giấc ngủ.
Nguyên nhân gây hội chứng chân không yên
Các nguyên nhân phổ biến của RLS bao gồm:
- Thai kỳ
- Béo phì
- Thiếu sắt
- Các chất kích thích – như caffeine, nicotine và rượu
- Một số loại thuốc
Có bài kiểm tra nào cho rối loạn giấc ngủ không?
Mặc dù hầu hết các rối loạn giấc ngủ có thể tự chẩn đoán, một polysomnogram – hoặc nghiên cứu giấc ngủ – thường được thực hiện tại một phòng khám giấc ngủ. Nó bao gồm việc đo nồng độ oxy trong máu, hoạt động não, nhịp tim, tần số thở, chuyển động mắt và chân trong giấc ngủ, và có thể được sử dụng để chẩn đoán rối loạn giấc ngủ.
Nếu bạn đang tìm kiếm thêm thông tin về giấc ngủ và cách cải thiện chất lượng giấc ngủ của bạn, hãy truy cập chuamatngu.vn để tìm hiểu thêm về các giải pháp hữu ích dành cho bạn.
